سوزاک یکی از مطرح‌ترین و شایع‌ترین بیماری‌هایی است که از طریق رابطه جنسی منتقل می‌شود. این بیماری در نواحی گرم و مرطوب بدن و توسط باکتری نایسریا گونوره ایجاد می‌شود. اوایل ایجاد علائم خاصی ندارد یا خیلی خفیف است اما در صورت جدی شدن یکی از سخت‌ترین بیماری‌های جنسی است. اما این بیماری با سایر بیماری‌ها مقاربتی تفاوت‌هایی دارد. بیماری سوزاک چیست؟ چه علائمی دارد و چگونه از بیماری خود مطلع شوم؟ از جمله سوالات در مورد این بیماری است.
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
- بیماری سوزاک چیست؟
- علائم و نشانه‌های بیماری سوزاک در افراد مختلف چیست؟
- سوزاک چه اندام‌هایی را درگیر می‌کند؟
- تست‌های تشخیص سوزاک
- چه کسانی باید تست سوزاک بدهند؟
- عوارض سوزاک
- روش‌های پیشگیری
- روش‌های درمان
1-بیماری سوزاک چیست؟
سوزاک (Gonorrhea)، یک بیماری باکتریایی مقاربتی است که در طی رابطه جنسی محافظت نشده از به صورت سوزاک دهانی، مقعدی و یا واژینال در زنان و مردان قابل انتقال است. افرادی که چندین شریک جنسی دارند و یا از کاندوم استفاده نمی‌کنند، بیشتر از سایرین در معرض این بیماری هستند. آمار اعلام شده برای این بیماری در هر سال تقریبا 80 میلیون نفر در سراسر جهان است. اگر این بیماری به موقع شناسایی شود امکان درمان آن وجود دارد اما تاخیر در درمان سوزاک، باعث ایجاد عوارض طولانی مدت برای فرد می‌شود. لازم به ذکر است که این بیماری از طریق بند ناف و در طی زایمان و از مادر به جنین نیز انتقال پیدا می‌کند.
دهانه رحم در زنان و مجاری ادرار در مردان، شایع‌ترین محل ورود باکتری سوزاک است
2-علائم و نشانه‌های بیماری سوزاک در افراد مختلف چیست؟
علائم و نشانه‌های سوزاک معمولا بین 2 تا 14 روز پس از ابتلا و برخورد با بیماری نمایان می‌شود. اما باید بدانید این بیماری در برخی افراد تا مدت‌ها هیچ نوع عوارض و نشانه‌ای ندارد. این بیماری، دارای ناقل خاموش است، یعنی ممکن است فرد بیمار باشد اما بدون اطلاع و بدون هیچ نوع عارضه‌ای و این بیماری را به شریک جنسی خود نیز منتقل کند. علائم بیماری در مردان و زنان تا حدودی با هم متفاوت است.
علائم بیماری سوزاک در بانوان چیست؟
علائم بیماری سوزاک بسیار شبیه علائم هر نوع عفونت کوچک دیگری در بانوان است بنابراین بسیاری از زنان درک درستی از این بیماری و نشانه‌های آن ندارند .
عدم شناسایی به موقع این بیماری و اشتباه گرفتن آن با سایر بیماری‌های قارچی و عفونی واژینال سبب ایجاد عوارض بسیار می‌شود.
اصلی‌ترین نشانه‌های سوزاک در بانوان عبارتند از:
- ترشحات واژن( آبکی و اندکی مایل به رنگ سبز)
- احساس درد یا سوزش در حین ادرار
- تکرر ادرار
- درد شدید در حین دخول
- درد شدید زیر شکم و لگن
- تب
- ورم در چشم‌ها و قرمز شدن آنها
- تورم در ناحیه واژن
- سوزش گلو و تورم غدد
- خونریزی شدید در هنگام عادت ماهانه
یکی از بزرگترین مشکلات در این زمان، خوددرمانی و عدم مراجعه به پزشک است. باید دانست که این نوع عفونت، با عفونت‌های معمولی زنان متفاوت است و باید در درمان جدی‌تر عمل کرد.
علائم و نشانه‌های بیماری سوزاک در آقایان چیست؟
اگر شما مرد هستید و نگران ایجاد سوزاک در بدن خود هستید، باید به این نشانه‌ها، توجه کنید:
- سوزش به هنگام ادرار
- بیضه‌های متورم و دردناک
- ترشحات سفید، زرد یا سبز از آلت تناسلی
- التهاب و یا تورم در ناحیه ختنه‌گاه
- قرمزی، تورم و گرمی در ناحیه مفاصل
در آقایان نیز اگر بیماری به گلو برسد، گلودرد، بلع دشوار و تورم در گره‌های لنفاوی رویت می‌شود. دقت کنید که این بیماری در آقاین ممکن است تا 30 روز پس از درگیری نیز هیچ نوع عوارضی نشان ندهد.
سوزاک در سایر نقاط بدن
این بیماری برخلاف بیشتر عفونت‌ها و بیماری‌های مقاربتی، در سایر بخشهای بدن نیز رویت می‌شود. در صورت برخورد مایع منی یا واژن با چشم‌ها و برخی نقاط دیگر، امکان درگیری این بخش‌ها نیز وجود دارد. در ادامه به نشانه‌های این بیماری در سایر بخشهای بدن می‌پردازیم.
1-سوزاک در مقعد
خارش مقعد، ترشحات چرک مانند و وجود لکه‌های خونی قرمز و قرمز تیره و یا احساس فشار در حرکات روده از نشانه‌های سوزاک در مقعد است. اگر در حین اجابت مزاج نیز به مشکل بر میخورید، و برخی نشانه‌های دیگر را نیز دارید، ممکن است به سوزاک مبتلا باشید.
2-سوزاک در چشم‌ها
درد در چشم، حساسیت به نور و یا ترشحات چرکی از یک چشم یا هر دو چشم از نشانه‌های سوزاک چشمی است.
3-سوزاک در حلق
گلودرد و ورم غدد لنفاوی از نشانه‌های درگیری این ناحیه است
4-مفاصل
گرم و متورم شدن مفاصل و قرمزی در آن نواحی و همینطور درد در حین حرکت دادن مفاصل از نشانه‌های این بیماری است.
دقت کنید که این نشانه‌ها می‌تواند مربوط به بیماری‌های دیگر نیز باشد و اگر شما سابقه تعدد شرکای جنسی و رابطه جنسی پیشگیری نشده دارید، می‌توان نگران سوزاک باشید.
خوب است بدانید بیماری سوزاک و امثال آن از در محیط‌های سر باز مدت زیادی زنده نمی‌مانند و امکان انتقال بیماری سوزاک از راه لباس و … وجود ندارد.
3-سوزاک چه اندام‌هایی را درگیر می‌کند؟
بیماری سوزاک در زنان و مردان بسیار شایع است و نواحی زیادی از بدن را درگیر می کند. این بیماری در خانم‌ها و اقایان اندام‌های مختلفی را درگگیر می کند که در ادامه به توضیح خواهیم پرداخت.
بیماری سوزاک زنانه چیست؟
گلو، واژن، دستگاه تولید مثل، مقعد، واژن و حتی چشم‌ها از نقاط درگیر در این بیماری هستند. در صورت درمان نشدن بیماری در بانوان، امکان درگیر شدن لوله فالوپ و بخشهای بالاتر تخمدان و رحم نیز وجود دارد. لوله رحم و لوله فالوپ، دهانه رحم و گردن رحم نیز از این بیماری در امان نیستند. این بیماری در خانم‌ها می‌تواند منجر به نازایی و یا حتی سرطان و نیاز به تخلیه رحم و تخمدان شود.
بیماری سوزاک مردانه چیست؟
علاوه بر گلو، مقعد و آلت و تناسلی، سوزاک در آقابان مجاری ادرار را نیز درگیر می‌کند. بیضه‌ها نیز از این بیماری در امان نیستند و ممکن است منجر به سرطان در این نواحی شود.
4-تست‌های تشخیص سوزاک
تنها راه تشخیص سوزاک، آزمایش و کشت سلولی است. در این روش برای تشخیص بیماری از نمونه ادرار استفاده می‌کنند، با شناسایی باکتری‌های واقع در مجرای ادرار به شناخت بیماری سوزاک کمک می‌کند. در این روش بیماری کلامیدیا که اغلب با سوزاک دیده می‌شود نیز قابل شناسایی است
در روش دوم با استفاده از سواپ، از نواحی عفونی مثل حلق، مجرای ادرار، واژن و یا رکتوم نمونه برداری می‌شود. سپس نمونه‌ها در فضای کشت سلولی قرار می‌گیرند و پس از آن بیماری مشخص می‌شود.
برای خانم‌ها کیت تست خانگی سوآپ نیز وجود دارد که افراد خود اقدام به نمونه‌برداری می‌کنند و سپس نمونه‌ها در اختیار آزمایشگاه قرار می‌گیرند.
5-چه کسانی باید تست سوزاک بدهند؟
اگر شما فردی هستید که صرفا با یک نفر در ارتباط جنسی هستید و دارای تعهدات هستید، تا حد قابل قبولی نیاز به تست و ترس از این بیماری ندارید اما اگر:
- علائم و نشانه‌های سوزاک در شما و یا شریکتان دیده می‌شود
- شما یا شریکتان دارای روابط جنسی محافظت نشده هستید
- در حین معاینه، پرستار یا دکتر به شما اعلام کند سلول‌های دهانه رحم شما ملتهب است.
- قصد بارداری دارید
حتما باید در فواصل مشخص اقدام به تست و آزمایش در باره این بیماری انجام دهید.
6-عوارض بیماری سوزاک چیست؟
بیماری سوزاک علاوه بر تمامی مشکلاتی که تا کنون گفته شد، می‌تواند بسیار خطرناکتر نیز بروز کند، بیشتر این خطرات گریبان‌گیر بانوان است و توجه به آنکه عوارض بیماری سوزاک چیست نقش بسیار مهمی در توجه بیشتر بانوان به این بیماری دارد.
عوارض بیماری سوزاک در بانوان چیست؟
پیشتر گفته شد این بیماری می‌تواند باعث سرطان شود، علاوه بر آن، این بیماری در زنان باعث التهاب لگن نیز می‌شود. در این حالت بخشهای بالایی رحم شامل لوله فالوپ، درون لگن و همینطور تخمدان درگیر بیماری می‌شود و احتمالا منجر به نازایی و تخلیه رحم و تخمدان می‌شود. علاوه بر آن، عدم درمان به موقع سوزاک، امکان بارداری خارج از رحم را بیشتر می‌کند که منجر به آسیب به مادر و نوزاد می‌شود.
عوارض بیماری سوزاک در آقایان چیست؟
عدم درمان به موقع سوزاک در آقایان منجر به اپیدیدیم می‌شود، در این شرایط بیضه‌ها به شدت دردناک شده و در نهایت منجر به عقیم شدن می‌شود. پیشگیری نکردن از این بیماری در آقایان باعث سرطان پروستات و حتی در مواردی باعث از کار افتادن کبد می‌شود.
عوارض جانبی بیماری
این بیماری علاوه بر مشکلاتی که قبلا گفته شد یک عارضه بزرگ دیگر دارد، سوزاک راه برای ابتلا به ایدز را نیز باز می‌کند. هر دو این بیماری‌ها به راحتی قابل انتقال به شریک جنسی هستند. عارضه دیگر در حین انتقال از مادر به نوزاد اتفاق میوفتد که باعث کوری، و ایجاد زخم روی پوست و سر نوزاد می‌شود.
روش‌های پیشگیری از بیماری سوزاک چیست؟
در بردخورد با بیماری‌های مقاربتی باید دانست که اکثر این بیماری‌ها، نشانه خاص و مشخصی ندارند و این موضوع باعث خطرناکتر شدن آنها می‌شود بنابراین توصیه می‌شود:
- تا حد امکان از روابط خارج از تعهد پرهیز کنید
- روابط جنسی را با وسایل پیشگیری انجام دهید و همواره از کاندوم استفاده کنید. کاندوم به شما در جلوگیری از هر نوع بیماری جنسی و مقاربتی کمک می‌کنند. انها در واقع مهم‌ترین و بزرگترین عامل در جلوگیری از بیماری‌های جنسی هستند
- نشانه‌های بیماری را بشناسید و در صورتی که این نشانه‌ها را در شریک جنسی خود مشاهده کردید، از رابطه با وی پرهیز کنید.
- اگر دارای چند شریک جنسی هستید، حتما از آنها بخواهید آزمایشات مربوط به بیماری‌های جنسی به خصوص ایدز، زگیل تناسلی و سوزاک انجام دهد. دقت کنید که استفده از کاندوم تا حد بسیار زیادی از انتقال بیماری hpv و سایر بیماری‌های جنسی جلوگیری می‌کند. برای مطالعه نقش کاندوم در جلوگیری از بیماری hpv کلیک کنید.
غربالگری منظم به شما کمک می‌کند بیماری‌های جنسی را به موقع شناسایی و درمان کنید
8-روش‌های درمان بیماری سوزاک چیست؟
اگر سوزاک به موقع تشخیص داده شود، پروسه درمان طولانی مدت ندارد. اما در صورت تشخیص نا مناسب، درمان این بیماری بسیار زمان‌بر و پر هزینه است. در ادامه به راه‌های درمانی خانگی و دارویی این بیماری می‌پردازیم.
راه‌های درمان خانگی بیمار سوزاک چیست؟
درمان‌های خانگی زیادی برای سوزاک وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره خواهد شد.
1-سرکه سیب
سرکه سیب یکی از مواد با خواص ضد میکروبی و ضد قارچی است که می‌تواند جلو عفونت و سوزاک را بگیرد و مانع از گسترش آن شود. برای استفاده از این ماده 3 روش کلی وجود دارد.
روش اول:
1 فنجان سرکه سیب تصفیه نشده در وان یا ظرف بزرگ بریزید و به آن، آب اضافه کنید. روزانه به مدت15 دقیقه در این محلول بنشینید و سپس بدن خود را بشورید.
روش دوم:
مقداری عسل طبیعی را با سرکه سیب خام مخلوط کنید و به آن، آب گرم اضافه کنید. این نوشیدنی را دوبار در روز بنوشید.
روش سوم
سرکه سیب را با روغن نارگیل مخلوط کنید و به وصرت خمیر دربیاورید. این خمیر را روی مناطق آسیب دیده قراردهید. می‌توان یک تامپون را به مواد اغشته کرد و در درون واژن قرار داد تا مواد جذب بدن شود.
اگر دسترس به سرکه سیب نداشتید تمامی این مراحل را با سرکه سفید انجام دهید.
2-روغن پونه کوهی
روغن پونه کوهی با داشتن خواص بسیار زیاد، نه تنها قابلیت ضرمیکروبی دارد، بلکه می‌تواند علیه قارچ، انگل و سایر ویروس‌ها نیز، عملکرد بسیار خوب و قابل قبولی داشته باشد. یک قاشق چای خوری از این روغن را با یک قاشق چای خوری عصاره برگ زیتون مخلو کنید و به آن 3 قطره عصاره کلوئید نقره‌ای بیافزایید. سپس مخلوط را به یک لیوان آب اضافه کنید و بنوشید. در انتخاب نوع روغن دقت بالا داشته باشید.
3-عصاره برگ زیتون
برگ زیتون دارای ماده‌ای به نام oleuropein است که خواص ضدمیکروبی و ضد قارچی بسیار زیادی است که می‌تواند پاتوژن هر عفونتی را از بین ببرد. دقت کنید که عصاره برگ زیتون خالص تهیه کنید. مصرف این عصاره نه تنها باعث از بین رفتن سوزاک می‌شود بلکه باعث تقویت سیستم ایمنی شما نیز می‌شود و این موضوع باعث از بین بردن سایر عفونت‌ها و باکتری‌های مضر می‌شود و باعث مقاومت بیشتر بدن می‌شود. مکمل‌های حاوی عصاره برگ زیتون نیز در داروخانه موجود است اما باید زمان طولانی بین 9تا12 ماه مورد استفاده قرار گیرد.
4-مواد غذایی قلیایی
هرچه بدن قلیایی‌تر باشد مقابله با بیماری راحت‌تر و سریع‌تر صورت می‌گیرد. باکتری‌ها در محیط قلیایی امکان رشد ندارند و زودتر میمیرند. بنابراین با قلیایی نگهداشتن بدن خود می‌توانید فرآیند درمان بیماری را تسریع بخشید.
مواد غذایی که بدن را قلیایی می‌کنند، عبارتند از: کرفس، کاکائو، انواع دانه‌ها و آجیل‌ها، لوبیا و غلات، گندم و…
5-سیر
سیر یکی از برترین موادغذایی ضدباکتری است و می‌توان به گونه‌های مختلف از آن استفاده کرد. برای شروع درمان از آشپزخانه استفاده کنید و سیر را در پخت و پز به کار ببرید. اگر به بوی سیر حساسید، می‌توانید سیر را به صورت خمیر درآورده و در نواحی آسیب دیده قرار دهید. در ابتدا اندکی سوزش عادی است اما اگر سوزش خیلی زیاد شد احتمالا به سیر حساسیت دارید و بهتر است استفاده نکنید.
درباره راه‌های درمان بیماری سوزاک و آنکه علائم بیماری سوزاک چیست صحبت بسیار شد اما باید بدانید درمان‌های خانگی برای سوزاک در مراحل اولیه مفید است و اگر به موقع متوجه وجود بیماری سوزاک نشوید، دیگر درمان گیاهی فایده ندارد و باید سراغ درمان‌های دارویی بروید.
درمان‌های دارویی
بسیاری از باکتری‌ها و گونه‌های سوزاک در مقابل پنیسیلین مقاومت دارند اما هنوز هم این آنتی بیوتیک، بهترین درمان دارویی برای مقابله با سوزاک است.. در صورتی که به این آنتی بیوتیک حساسیت دارید، انتخاب بعدی استفاده از تتراسایکلین است. باید دقت داشت تمامی این درمان‌ها در صورتی مسمر ثمر است که هر دو طرف رابطه از آن استفاده کنند..
بع تازگی از آنتی بیوتیکی جدید به نام اسپکتینومایسین استفاده می‌شود که تزریق عضلانی دارد و تاکنون پاسخ بسیار قابل قبولی در مقابل بیماری داده است.
کلام آخر
در این مقاله در مورد بیماری مقاربتی سوزاک، دلایل ایجاد آن، نشانه‌ها و درمان‌های دارویی و خانگی آن صحبت شد. دقت کنید که بهترین راه درمان، پیشگیری از این بیماری و امثال آن است حتما در رابطه به خصوص در رابطه با افرادی که از سلامت آنها مطمئن نیستید، از کاندوم استفاده کنید. اما دقت کنید کاندوم مورد استفاده تاریخ مصرف داشته باشد و فاسد نباشد چون در این صورت نه تنها امکان بیماری‌های جنسی افزایش میابد بلکه امکان حساسیت پوستی و بارداری نیز افزایش می‌یابد. برای تشخیص کاندوم تاریخ گذشته به این مقاله مراجعه کنید. امید است این مقاله به شما در شناخت، مقابله و درمان این بیماری کمک کند.
منبع