اگر در شبکه‌های اجتماعی فعال باشید احتمالا با این نوع سؤالات و محتوای مرتبط مواجه شده‌اید. کاپ قاعدگی به عنوان محصولی جایگزین نوار بهداشتی و تامپون که اقتصادی‌تر است و به محیط زیست آسیب نمی‌رساند معرفی شده‌است. پس از آن افراد زیادی استفاده از این محصول مورد نیاز پریود یا عادت ماهیانه را توصیه می‌کنند. در مقابل نیز کسانی تجربه‌ی خوبی نداشته‌اند و نظر منفی دارند. در این مقاله می‌خواهیم ببینیم کاپ قاعدگی در مقایسه با محصولات مرتبط و مورد نیاز پریود چه مزایا و معایبی دارد؟ و چطور باید از آن استفاده کرد.
کاپ قاعدگی چیست؟
کاپ قاعدگی به شکل یک فنجان، زنگوله یا قیف از جنس سیلیکون یا لاستیک ساخته شده‌است، این کاپ را تا می‌کنید و در واژن قرار می‌دهید. به دلیل شکل متمایز و قابل انعطاف آن به دیواره واژن درست زیر دهانه رحم می‌چسبد و ترشحات قاعدگی، اعم از خون و بافت اندومتر را جمع‌آوری می‌کند.
کاپ‌های قاعدگی حداقل از دهه 1860 وجود داشته، اما تا زمانی که بازیگر و خواننده آمریکایی، لئونا چالمرز، در دهه 1930 شروع به تبلیغ آنها کرد، به طور گسترده وارد بازار نشدند. همچنین طرز استفاده و ایجاد ناراحتی در مدل های لاستیکی اولیه باعث شد که تامپون محصول محبوب‌تری باشد. به لطف طراحی بهبود یافته و ساختار سیلیکونی نرم و همچنین کمپین‌های حفظ محیط زیست، استفاده از این محصول جایگزین اقتصادی و دوستدار محیط زیست، نوارهای بهداشتی و تامپون‌ها به شمار می‌آید.
بسته به شدت ترشحات و خونریزی می‌توانید آن را به مدت 12-4 ساعت استفاده کنید. پس از برداشتن، تخلیه و شست‌وشوی کاپ قاعدگی دوباره قابل استفاده است.
لازم است که کاپ‌های استفاده شده را بعد از هر دوره پریود حداقل به مدت پنج دقیقه بجوشانید، تا استریل شده و آماده استفاده برای ماه بعد باشد.
از آنجایی که کاپ‌ها پنبه یا مواد جاذب ندارند، کمتر به عفونت‌هایی مانند سندرم شوک سمی (TSS) آلوده می‌شوند و اگر به درستی در ناحیه واژن قرار داده شود، هیچ گونه ناراحتی احساس نمی‌کنید و کاپ بدون هیچ گونه نشتی قادر به جمع‌آوری خون قاعدگی خواهد بود.
مزایای کاپ قاعدگی در مقایسه با تامپون و نواربهداشتی
این کاپ‌ها در مقایسه با محصولات دیگری که در هنگام خونریزی قاعدگی استفاده می‌شود مزایای متعددی دارد که مهمترین آنها عبارتند از:
1. قابلیت استفاده برای چندین بار و به مدت طولانی
یک کاپ قاعدگی را می‌توان هر بار تا 12 ساعت استفاده کرد، در حالی که تامپون‌ها بسته به سنگینی قاعدگی شما بیش از 5 ساعت قابل استفاده نیستند. همچنین هر کاپ تا حدود پنج سال یا بیشتر قابل استفاده مجدد است. این باعث می شود هزینه آنها در دراز مدت کمتر از تامپون یا نوار بهداشتی باشد (اگرچه هزینه اولیه بیشتر است).
2- ظرفیت بالا
هر کاپ بسته به مدل آن تا حدود 29.5 میلی لیتر ظرفیت جمع‌آوری ترشحات و خون را دارد که تقریباً دو برابر بیشتر از یک تامپون یا پد است.
3- کاهش بوی پریود
خون و بافتی که جذبی نوار بهداشتی می‌شود بوی نامطبوعی و ناخوشایندی تولید می‌کند که آزاردهنده است. استفاده از کاپ این مشکل را ندارد.
4- استفاده ایمن
متخصصان استفاده از کاپ قاعدگی را برای سلامتی ایمن‌تر از تامپون می‌دانند، زیرا خطر ابتلا به هر یک از مشکلات مرتبط با تامپون یا پد را کاهش می‌دهد، مانند: عفونت، خارش یا تحریک پوست.
5- مقرون به صرفه و دوستدار محیط زیست
از آنجایی که کاپ نیاز به تعویض مجدد ندارد، زباله کمتری تولید شده و به حفظ محیط زیست کمک می‌کند. شما یک بار کاپ را خریداری می‌کنید و تا ده سال قابل استفاده است. بنابراین به نسبت نواربهداشتی که هر ماه نیاز به مصرف چند بسته دارید هزینه کمتری دارد.
بیشتر بخوانید: نوار بهداشتی مخصوص شب چیست؟ + معرفی بهترین برندها
معایب و مشکلات احتمالی
کاپ قاعدگی علاوه بر فواید، معایبی نیز دارد که در اینجا به مهمترین آنها اشاره می‌کنیم:
نشت ترشحات
اگر کاپ قاعدگی به درستی قرار نگیرد یا در شرایطی نتوانید یا فراموش کنید کاپ پرشده را بردارید و تخلیه کنید امکان نشتی وجود خواهد داشت. علاوه بر این، افرادی که جریان خون قاعدگی زیادی دارند یا مکرراً لخته خون دفع می‌کنند، ممکن است دچار نشتی بیشتری شوند.
درد و ناراحتی هنگام استفاده
قرار دادن یا برداشتن کاپ ممکن است سخت و دردناک باشد. اگر به درستی کاپ را تا نکنید قرار دادن آن در واژن درد دارد. یا ممکن است به سختی پایه را فشار دهید تا كاپ را به سمت پایین و بیرون بکشید. همچنین ناخن‌های بلند یا اندازه بزرگ کاپ، باعث درد و آسیب جزئی به واژن در هنگام برداشتن و قرار دادن آن می‌شود.
ایجاد حساسیت
اکثر کاپ‌های قاعدگی از مواد بدون لاتکس ساخته شده‌اند، که آن را به گزینه‌ای عالی برای افراد مبتلا به آلرژی به لاتکس تبدیل می‌کند. اما برای افرادی که به مواد سیلیکونی یا لاستیکی حساسیت دارند، امکان واکنش آلرژیک وجود دارد. همچنین ممکن است احتمال ابتلا به عفونت میکروبی را افزایش دهد.
بیشتر بخوانید: 7 علت خارش واژن و بهترین درمان های خانگی و محصولات بهداشتی
نحوه استفاده از کاپ قاعدگی
هنگام استفاده از کاپ قاعدگی برای اولین بار، ممکن است کمی احساس ناراحتی کنید، بنابراین بهتر است کاپ را با آب مرطوب کرده یا از یک روان کننده واژینال برای تسهیل قرار دادن كاپ استفاده کنید.
برای قرار دادن کاپ به درستی مراحل زیر را انجام دهید:
- دست‌هایتان را خوب شسته و ضدعفونی کنید.
- لبه های كاپ را با آب یا روان‌کننده مخصوص واژن مرطوب کنید.
- در حالی که دهانه را بالا نگه داشته اید، كاپ را محکم فشار دهید و مانند تصویر تا کنید.
- کاپ قاعدگی را درست همانطور که از پدهای تامپون استفاده می‌کنید در واژن قرار دهید. کاپ باید چند سانتی متر زیر دهانه رحم قرار بگیرد.
- هنگامی که کاپ وارد واژن شد، کمی آن را بچرخانید سپس رها کنید تا باز شود و ترشحات قاعدگی نشت نکند.
تکنیک های زیادی برای فشرده سازی و تا کردن کاپ هنگام قرار دادن آن در واژن وجود دارد که بهترین آنها فشرده سازی و تا کردن به شکل حرف (C) انگلیسی است.
دو تکنیک دیگر محبوب عبارتند از:
تا زدن پانچ به پایین: یک انگشت را روی لبه بالایی كاپ قرار دهید و آن را به مرکز فنجان (نزدیک پایه) فشار دهید و یک مثلث تشکیل دهید.
تا زدن به شکل 7 انگلیسی: دو طرف كاپ را به هم فشار دهید تا از بالا شبیه یک بیضی بلند شود. یک طرف را به صورت مورب به سمت پایین تا کنید تا شبیه عدد 7 شود.
اگر کاپ را به درستی و در جای مناسب قرار داده باشید، نباید آن را احساس کنید. باید بتوانید با وجود کاپ به راحتی حرکت کنید، بپرید، بنشینید، بایستید و سایر فعالیت های روزمره را بدون حرکت و افتادن آن انجام دهید. اگر در گذاشتن كاپ مشکل دارید، با پزشک متخصص زنان صحبت کنید.
نحوه بیرون آوردن و تخلیه کاپ
بسته به اینکه خونریزی‌تان شدید است یا نه، می توانید 6 تا 12 ساعت از کاپ قاعدگی استفاده کنید. زمان پرشدن و تخلیه کاپ 12 ساعت است. اگر قبل از آن پر شد، برای جلوگیری از نشتی باید آن را زودتر از موعد تخلیه کنید.
برای بیرون آوردن و تخلیه کاپ، کافی است این مراحل را به درستی انجام دهید:
- دست های خود را کاملا بشویید و ضد عفونی کنید.
- انگشت اشاره و شست خود را داخل واژن قرار دهید. ساقه كاپ را به آرامی بکشید تا بتوانید به پایه برسید.
- پایه را فشار دهید و به سمت پایین بکشید تا كاپ خارج شود.
- پس از بیرون آوردن، كاپ را در روشویی یا توالت خالی کنید.
کاپ‌های قاعدگی باید قبل از قرار دادن مجدد در واژن شسته و تمیز شوند. کاپ باید حداقل دو بار در روز خالی شود و پس از پایان پریود جوشانده شوند. کاپ‌های یکبار مصرف را پس از برداشتن دور بیندازید.
موارد منع مصرف کاپ قاعدگی
در موارد خاصی نباید از کاپ قاعدگی استفاده کنید:
واژینیسموس: گذاشتن کاپ در داخل واژن در این شرایط بسیار ناراحت کننده و دردناک است.
فیبروم رحم: که می‌تواند باعث قاعدگی شدید و درد لگن شود.
آندومتریوز: باعث دردهای شدید در دوران قاعدگی می‌شود.
تغییرات در موقعیت رحم (Variations in uterine position): که ممکن است بر موقعیت کاپ تأثیر بگذارد.
دیگر محصولات دوره‌ی قاعدگی
پریود یا قاعدگی نباید در زندگی روزمره شما اختلال ایجاد کند. علاوه بر کاپ قاعدگی طیف وسیعی از محصولات برای حفظ احساس راحتی شما وجود دارد.
لباس زیر مخصوص پریود
این لباس‌ها شبیه لباس‌های زیر معمولی شما هستند، اما قدرت جذب‌کننده‌ای بالایی دارند. می‌توان از آنها به‌جای پد یا تامپون در مواقعی که خونریزی سبک دارید، یا به‌عنوان پشتیبان در هنگام خونریزی شدید استفاده کنید.
تامپون‌های نرم
تامپون‌های نرم جایگزینی برای تامپون های سنتی و بدون نخ هستند.
اپلیکیشن‌های پریود
به لطف پیشرفت تکنولوژی دیگر لازم نیست روز شروع و پایان پریود را روی تقویم کاغذی علامتگذاری کنید. اپلیکیشن‌هایی برای دوران پریود طراحی شده‌اند که با نصب آنها می‌توانید روز شروع و پایان چرخه پریود، زمان تخمک‌گذاری و علائم پریود را ثبت و دنبال کنید.
چند تا از بهترین اپلیکیشن‌های مدیریت چرخه قاعدگی عبارتند از:
- اپلیکیشن Period Tracker: برای سیستم عامل اندروید وآیفون قابل استفاده است.
- اپلیکیشن Flo: میزان فعالیت بدنی، مصرف آب، ساعت خواب و علائم مختلف خود در روزهای چرخه را می‌توانید در این برنامه ثبت و پیگیری کنید.
- اپلیکیشن Clue: دارای دایره‌المعارف گسترده‌ای از مقالات بهداشتی است و به شما امکان می‌دهد همه چیز را از وضعیت موهایتان گرفته تا میزان خوابی که در طول چرخه خود دارید، ردیابی کنید.
- اپلیکیشن FitrWoman: علاوه بر ثبت چرخه و علائم، نکاتی را برای به حداکثر رساندن تمرینات و دستور العمل‌هایی برای رژیم غذایی در هر مرحله به شما ارائه می‌دهد. همچنین با Apple Health سینک می‌شود.
کلام آخر؛
کاپ قاعدگی یک گزینه عالی برای بهداشت دوره قاعدگی است، چرا که علاوه بر کاهش تولید زباله و کمک به حفظ محیط زیست از نظر اقتصادی نیز مقرون به صرفه‌تر است.
همیشه دستورالعمل های روی بسته بندی را بخوانید. برای فهمیدن نحوه استفاده از کاپ ممکن است چندین تلاش لازم باشد، بنابراین صبور باشید.
سؤالات متداول:
1- نکات مهم انتخاب کاپ قاعدگی مناسب چیست؟
هنگام انتخاب کاپ مناسب به این نکات توجه کنید:
سن، طول دهانه رحم شما، شدت خونریزی ماهانه، سفتی و انعطاف پذیری کاپ، ظرفیت کاپ، قدرت عضلات کف لگن شما
اگر زایمان طبیعی داشته‌اید.
2- آیا استفاده از کاپ قاعدگی باعث عفونت ادراری می‌شود؟
استفاده از کاپ باعث عفونت در سیستم ادراری نمی‌شود، زیرا این کاپ‌ها از سیلیکون طبی و بهداشتی ساخته شده است که به صورت خنثی در بدن عمل می‌کند. شستن و ضدعفونی کامل دست‌ها و کاپ بعد از هر بار استفاده بسیار مهم است.
3- آیا می‌توانم با کاپ قاعدگی به استخر بروم و شنا کنم؟
علاوه بر انجام فعالیت‌های روزمره به راحتی با کاپ قاعدگی می‌توانید شنا کنید و نگران ترشحات نباشید.
4- آیا استفاده از کاپ قاعدگی باعث گشادی و افتادگی واژن می‌شود؟
صرف نظر از ماهیت ارتجاعی واژن، کاپ قاعدگی از سیلیکون نرم و بسیار انعطاف‌پذیر پزشکی ساخته شده‌است و در دو اندازه طراحی شده‌است تا کاملاً متناسب با آناتومی بدن یک زن باشد. بنابر این تاثیر منفی بر آناتومی الاستیک واژن ندارد.