روزهای گرم تابستان فرصت خوبی است تا از شلوغی شهرها بیرون بزنیم و خود را به دست طبیعت بسپاریم. نه‌تنها تابستان بلکه تمام روزهای آفتابی شور زندگی را دوباره در ما زنده می‌کنند. اما برخلاف تمام این مزایا، آفتاب‌سوختگی در کمین ما نشسته است. آفتاب‌سوختگی درجات مختلی دارد. ازاین‌رو برای درمان آفتاب سوختگی راه‌های مختلفی وجود دارد.
اگر پوستی با رنگ روشن دارید و یا زمان زیادی در معرض نور خورشید قرار دارید، احتمال اینکه به آفتاب‌سوختگی دچار شوید، زیاد است. بهطورکلی، هرچه میزان آفتاب‌سوختگی شدیدتر باشد، زمان بیشتری نیاز دارد تا التیام پیدا کند. علاوه بر این عوامل زیادی در تعیین سرعت التیام آفتاب‌سوختگی دخیل هستند. از این عوامل می‌توان به نحوه مدیریت آفتاب‌سوختگی و ابتلا به بیماری‌هایی که روند بهبود زخم را کند می‌کنند، مانند دیابت یا بیماری شریانی، اشاره کرد.
باید بدانید که هیچ روش جادویی برای درمان آفتاب‌سوختگی وجود ندارد. اما روش‌هایی هستند که طریق آنها می‌توانید، به بدن خود در درمان آن کمک کنید. پس، بهتر است با مؤثرترین راه‌ها برای درمان سریع‌تر آفتاب‌سوختگی آشنا شویم.
آفتاب سوختگی درجه یک چیست و چه علائمی دارد؟
برای اینکه آفتاب‌سوختگی درجه یک التیام یابد، لازم است به بدن خود فرصت دهید تا کم‌کم پوست جدیدی بسازد و جایگزین پوست قبلی کند. لازم به ذکر است که در آفتاب‌سوختگی درجه یک تنها لایه بیرونی پوست آسیب می‌بیند. درصورتی‌که شخصی از آفتاب‌سوختگی درجه یک رنج ببرد، پوست او فقط قرمز می‌شود.
پوست قرمز شده، اغلب پس از گذشت چند روز پوسته‌پوسته می‌شود، به‌طوری‌که لایه‌هایی از آن جدا می‌شوند. این شرایط نشانه درمان آفتاب سوختگی است. در حقیقت، بدن در حال جایگزین‌کردن پوست آسیب‌دیده با پوست جدید است. بدن شما برای اینکه بتواند آفتاب‌سوختگی را با سرعت زیادی التیام ببخشد، با محدودیت‌هایی روبه‌رو است.
اما روند بهبودی را می‌توان به با چندین نکته ساده تسریع کرد. به‌عنوان‌مثال لازم است پس از آفتاب‌سوختگی، به میزان زیادی استراحت و برای هیدراته ماندن پوستتان تلاش کنید. مرطوب کردن پوست خود را فراموش نکنید. علاوه بر این، برای کمک به درمان آفتاب سوختگی خود می‌توانید نکات دیگری را در نظر بگیرید که در ادامه با آنها آشنا می‌شوید.
اما باید به‌خاطر داشته باشید که حتی اگر آفتاب‌سوختگی شما خفیف باشد، نمی‌توانید یک‌شبه از شر آن خلاص شوید. بنا بر گفته بنیاد سرطان پوست، اغلب موارد آفتاب‌سوختگی درجه یک، حتی اگر به‌درستی درمان شوند، حداقل یک هفته طول می‌کشد تا کاملاً بهبود یابند. آفتاب‌سوختگی شدیدتر ممکن است هفته‌ها یا حتی ماه‌ها طول بکشد تا بهبود پیدا کند.
درمان آفتاب سوختگی در خانه
همان‌طور که بیان کردیم سوختگی‌های خفیف از نوع درجه یک را می‌توان در خانه درمان کرد. روش‌های بسیاری را می‌توان در پیش گرفت که انجام آنها با مواد و وسایل موجود در خانه امکان‌پذیر و بسیار راحت است. این موارد و روش‌ها با خنک‌کردن سوزش، ازبین‌بردن احساس خارش و جلوگیری از پوسته‌پوسته شدن ناشی از آفتاب‌سوختگی، به بدن در ترمیم آن قسمت از پوست کمک می‌کنند. به مطالعه ادامه دهید تا با این مواد و روش‌ها آشنا شوید و در مواقع موردنیاز از آنها استفاده نمایید
داروهای مناسب برای کمک به التیام آفتاب‌سوختگی درجه یک
از دیگر روش‌هایی که می‌توانید برای درمان آفتاب سوختگی در پیش بگیرید، مصرف برخی از مواد خاص است. یکی از این موارد، استفاده از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAID) است. اگر بلافاصله پس از اینکه متوجه آفتاب‌سوختگی خود شدید، یک NSAID مانند ایبوپروفن را مصرف کنید، التهاب و درد شما به میزان قابل‌توجهی کاهش پیدا می‌کند.
کرم هیدروکورتیزون نیز می‌تواند یک انتخاب هوشمندانه باشد. کرم‌های هیدروکورتیزون در درمان آفتاب سوختگی بسیار مؤثر هستند و تورم، سوزش و خارش را به میزان زیادی کاهش می‌دهند. شما می‌توانید کرم‌های هیدروکورتیزون را به‌منظور کنترل تورم و درد مصرف نمایید.
لازم به ذکر است که هیدروکورتیزون یک درصد را می‌توانید بدون نسخه پزشک از داروخانه خریداری کنید و مورداستفاده قرار دهید. اما اگر این میزان از هیدروکورتیزون جوابگو نباشد و شما برای درمان آفتاب سوختگی شدید پوست اقدام کرده باشید، با مراجعه به پزشک و طبق تشخیص او می‌توانید از کرم‌های قوی‌تری بهره ببرید.
پس از درمان اولیه، پوست شما همچنان به مراقبت‌های مهربانانه شما نیاز دارد. یکی از مهم‌ترین کارهایی که می‌توانید برای جلوگیری از لایه‌برداری پوست انجام دهید، یا حداقل آن را به کم‌ترین میزان ممکن برسانید، آغشته کردن منظم نواحی آسیب‌دیده به مرطوب‌کننده است. البته باید به‌خاطر داشته که مرطوب‌کننده‌هایی را مورداستفاده قرار دهید که بدون بو و رنگ هستند و برای پوست‌های حساس به بازار عرضه می‌شوند. به‌این‌ترتیب احتمال تحریک پوست را به حداقل خواهید رساند و به درمان آفتاب سوختگی کمک می‌کنید.
درمان آفتاب سوختگی با وازلین
درباره استفاده از وازلین برای بهبود آفتاب‌سوختگی نظرات متفاوتی وجود دارد. برخی استفاده از آن را به دلیل اینکه از، ازدست‌دادن رطوبت پوست جلوگیری می‌کند، مفید می‌دانند. اما برخی دیگر استفاده از آن را بروی نواحی آسیب‌دیده به‌هیچ‌وجه توصیه نمی‌کنند. درهرصورت، بهتر است جانب احتیاط را رعایت کنید و از وازلین در مراحل اولیه درمان آفتاب سوختگی استفاده نکنید. می‌توانید پس از آنکه پوست تا حدودی بهبودی خود را به دست آورد، مصرف وازلین را بااحتیاط آغاز کنید.
درمان سوختگی درجه یک با مواد طبیعی
مضاف بر این، می‌توانید روغن‌های ضروری مانند بابونه، چوب صندل، نعناع یا اسطوخودوس را برای التیام آفتاب‌سوختگی مورداستفاده قرار دهید. به‌علاوه سرکه سیب رقیق شده نیز می‌تواند کمک شایانی به شما بکند. ناگفته نماند که هیچ مدرک علمی مبنی بر اثرگذاری این مواد بر آفتاب‌سوختگی وجود ندارد. درصورتی‌که برای درمان آفتاب سوختگی تمایل به مصرف مواد ذکر شده دارید، حتماً توصیه‌های مربوط به نحوه به کار آنها را جدی بگیرید.
برای مثال می‌توانید مقدار کمی از ماده موردنظر را بر روی ناحیه کوچکی از پوست آفتاب‌سوخته شده، امتحان کنید. درصورتی‌که پوست شما بدتر نشد، واکنش شدید نشان نداد و در عوض التیام یافت احتمالاً استفاده از آن ضرری برای شما در پی نخواهد داشت. ناگفته نماند که اگر به هر یک از این مواد آلرژی دارید، نباید از آنها بر روی پوست خود استفاده کنید تا مبادا دچار واکنش‌های آلرژیک شوید.
درمان آفتاب‌سوختگی با چای بابونه
مصرف چای بابونه می‌تواند روان شما را آرام کند و آرامش را به شما هدیه دهد. مضاف بر این، همین چای بابونه با تسکین پوست، به بدن شما در درمان آفتاب سوختگی کمک می‌کند. برای استفاده از چای بابونه، آن را به طور معمول دم کنید و بگذارید خنک شود. وقتی آماده شد، یک‌پارچه تمیز را در آن فرو ببرید تا خیس شود. سپس، پارچه را روی ناحیه آسیب‌دیده قرار دهید. ناگفته نماند که اگر به گرده گل حساسیت دارید، نباید از این درمان استفاده کنید. چراکه ممکن است بروز واکنش آلرژیک را در پوست شما به دنبال داشته باشد.
درمان آفتاب سوختگی با سرکه
بگذارید در همین ابتدا بیان کنیم که متخصصان در مورداستفاده از سرکه برای کمک به درمان آفتاب سوختگی نظرات متفاوتی دارند. برخی از آنها بر این باورند که افزودن دو فنجان سرکه به آب خنک حمام می‌تواند به رفع سوزش کمک کند. اما برخی دیگر معتقدند که خاصیت اسیدی بالای سرکه فقط اوضاع را بدتر می‌کند. در نتیجه، اگر تا کنون از این درمان برای آفتاب‌سوختگی‌های کوچک‌تر و سبک‌تر بهره نبرده‌اید، بهتر است آن را برای سوختگی‌های بزرگ‌تر و جدی‌تر امتحان نکنید.
درمان آفتاب سوختگی با آلوئه‌ورا
افزون بر این، یکی دیگر موادی که می‌تواند در درمان آفتاب سوختگی صورت و دیگر مناطق به بدن کمک فراوانی کند، آلوئه‌ورا است. ژل موجود در این گیاه آبدار قرن‌هاست که برای انواع بیماری‌ها از ناراحتی معده گرفته تا عفونت کلیه استفاده می‌شود. این درمان برای آفتاب‌سوختگی، معمولاً بدون نسخه پزشک مورداستفاده قرار می‌گیرد. اگر شما نیز از آفتاب‌سوختگی رنج می‌برید، از مصرف این ماده جادویی غافل نشوید. اگر گیاه آلوئه‌ورا در خانه خود ندارید، می‌توانید آن را از عطاری‌ها و حتی سوپرمارکت‌ها تهیه کنید.
قطعاً خواص آلوئه ورا برای پوست، بر هیچ‌کس پوشیده نیست. شکستن یک‌تکه از گیاه و استفاده از ژل آن به طور مستقیم بر روی پوست، باعث تسکین فوری آن می‌شود و همچون یک آرام‌بخش عمل کرده و به درمان آفتاب سوختگی کمک می‌کند. آلوئه‌ورا سرشار از ماده‌ای به نام جوهر صبر زرد است. این ماده تأثیر فوق‌العاده‌ای در کاهش التهاب دارد. همچنین، آلوئه‌ورا به مرطوب ماندن پوست شما کمک زیادی می‌کند و مانع از پوسته‌پوسته شدن آن می‌شود.
اگر به هر دلیل نمی‌توانید از این ماده فوق‌العاده استفاده کنید، نگران نباشید. چراکه می‌توانید ژل 100 درصد آلوئه‌ورا را تهیه نمایید. این ژل در اغلب داروخانه‌ها موجود است و خرید آن نیازی به نسخه پزشک ندارد. لازم به ذکر است که نباید این ژل را با لوسیون یا پماد مبتنی بر آلوئه‌ورا اشتباه بگیرید.
تأثیر نوشیدن آب بر سرعت درمان آفتاب‌سوختگی
گذشته از موارد بالا هیدراته ماندن، کمک بسیاری به درمان آفتاب سوختگی می‌کند. آفتاب‌سوختگی سبب می‌شود رطوبت پوست شما کاهش پیدا کند. پس، ازآنجایی‌که پوست در حال مبارزه با آسیب‌های ناشی از اشعه‌های خورشید است، به رطوبتی نیاز دارد که در مدت‌زمان قرارگرفتن در زیر نور خورشید ازدست‌داده است.
اگر در حال حاضر هشت لیوان آب در روز نمی‌نوشید، یک آفتاب‌سوختگی شدید به شما انگیزه کافی برای این کار را خواهد داد. نوشیدن مقدار زیادی مایعات و الکترولیت‌ها می‌تواند به آبرسانی مجدد پوست، هیدراته ماندن و در نهایت درمان آفتاب سوختگی کمک نماید.
چه چیز‌هایی را نباید هنگام آفتاب سوختگی مصرف کنیم؟
همان‌طور که پیش‌ازاین نیز بیان کردیم، مصرف برخی از مواد به بدن کمک می‌کند تا آفتاب‌سوختگی را سریع‌تر درمان کند. اما استفاده از برخی مواد نیز سبب کندتر شدن روند درمان می‌شوند. زمانی که از آفتاب‌سوختگی رنج می‌برید، می‌بایست از مصرف تنباکو خودداری کنید. سیگارکشیدن یا استعمال تنباکو به هر شکل دیگری، روند طبیعی درمان آفتاب سوختگی توسط بدن را مختل می‌کند. این مواد سبب شدت یافتن التهاب در سراسر بدن شما می‌شوند.
ازاین‌رو، بهترین کاری که می‌توانید در حق خود بکنید، ترک سیگار است. قطعاً انجام این کار ساده نخواهد بود. اما یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی می‌تواند به شما کمک کند تا روند ترک راحت‌تری را تجربه کنید. یک متخصص به شما برنامه‌ای برای ترک سیگار می‌دهد که با درپیش‌گرفتن آن می‌توانید سیگار و تنباکو را راحت‌تر ترک کنید.
چگونه آفتاب سوختگی سریع‌تر درمان می‌شود؟
پیش‌ازاین نیز اشاره کردیم که استراحت کافی به درمان آفتاب سوختگی کمک می‌کند. ازاین‌رو، لازم است برای کمک به درمان آن زیاد بخوابید. سیتوکین‌های خاصی در بدن وجود دارند که به بدن در کنترل و درمان التهاب کمک می‌کنند.
درصورتی‌که در تولید این سیتوکینها اختلالی ایجاد شود، توانایی بدن برای التیام بخشیدن به التهاب کاهش پیدا می‌کند. در نتیجه، این امر بر روند بهبودی آفتاب‌سوختگی تأثیر منفی می‌گذارد. شایان‌ذکر است که محدودیت در خواب باعث اختلال در تولید این سیتوکینها شده و روند درمان آفتاب سوختگی را کندتر می‌کند.
همچنین، اگر از آفتاب‌سوختگی رنج می‌برید، باید تا آنجا که ممکن است از نور آفتاب دوری کنید و تنها در حد ضرورت از خانه بیرون بروید. قرارگرفتن بیشتر در معرض نور خورشید مساوی است با دریافت بیشتر اشعه ماورای بنفش (UV). این اشعه سبب تشدید میزان آسیب پوست می‌شود. درصورتی‌که چاره‌ای جز بیرون رفتن ندارید، سعی کنید محل آفتاب‌سوختگی را با لباس بپوشانید و برای جلوگیر از آسیب بیشتر، از کرم ضدآفتاب استفاده کنید.
کمپرس سرد را امتحان کنید. کمپرس سرد را بر روی پوست خود قرار دهید تا گرما اضافی از پوست شما دور شود و در نتیجه آن التهاب پوست کاهش پیدا کند. به‌این‌ترتیب، درمان آفتاب سوختگی با سرعت بیشتری انجام می‌شود. برای انجام این کار دو نکته را باید رعایت کنید. اول اینکه نباید کمپرس سرد را به طور مستقیم روی ناحیه آفتاب‌سوخته قرار دهید. همچنین، به‌خاطر داشته باشید که این کار باید در فواصل زمانی کوتاه و نه‌چندان طولانی صورت گیرد.
مضاف بر این باید از قراردادن مستقیم یخ نیز بر روی محل آفتاب‌سوختگی خودداری کنید. اگرچه ممکن است زمانی که پوست شما می‌سوزد تمایل زیادی برای این کار داشته باشید، اما در واقع می‌تواند آسیب بیشتری به پوست شما که هم‌اکنون فوق‌العاده حساس است، وارد کند.
پوشیدن لباس‌های گشاد در حین درمان
همان‌طور که بدن شما در حال درمان آفتاب سوختگی است، مطمئن شوید که لباس‌هایی می‌پوشید که به پوست شما نمی‌چسبند. پوست شما بزرگ‌ترین اندام بدن شما است، بنابراین بهتر است به آن فضایی برای تنفس بدهید. این کار به بهبود قسمت‌های آسیب‌دیده مانند آفتاب‌سوختگی کمک می‌کند. لباس‌هایی از جنس الیاف طبیعی، پنبه یا بامبو بهترین پوشش‌هایی است که می‌توانید پس از آفتاب‌سوختگی داشته باشید.
غوطه‌ور شدن در آب برای جلوگیری از تشدید آفتاب‌سوختگی
آفتاب‌سوختگی در اصل التهاب پوست است. یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای درمان آفتاب سوختگی، خنک‌کردن سریع ناحیه آسیب‌دیده به‌وسیله آب است. این روش را می‌توانید حتی زمانی که هنوز در خارج از خانه هستید، انجام دهید. به طور مثال، می‌توانید در آب اقیانوس، دریاچه یا رودخانه بپرید. غوطه‌ور شدن در آب در طول روز نقش مهمی در جلوگیری از تشدید آفتاب‌سوختگی دارد.
اما نباید زمانی که از آفتاب‌سوختگی رنج می‌برید، به استخر بروید. زیرا آب کلردار نه‌تنها به تسکین پوست شما کمکی نمی‌کند، بلکه ممکن است پوست را بیشتر تحریک کند. همچنین می‌توانید برای کمک به خنک شدن و تسکین پوست خود، حمام را امتحان کنید.
نقش حمام کردن برای بهبود آفتاب‌سوختگی
حمام خنک از دیگر روش‌های تسریع درمان آفتاب سوختگی است. آکادمی پوست آمریکا توصیه می‌کند که برای تسکین پوست، با آب سرد دوش بگیرید یا حمام کنید. پس از استحمام با آب سرد، صبر کنید تا کمی خشک شوید. به یاد داشته باشید که پوست نباید به طور کامل خشک شود بلکه لازم است کمی رطوبت بر روی پوست شما باقی بماند. در این زمان کرم مرطوب‌کننده را بر روی پوست خود بمالید. این کار موجب می‌شود که آب در پوست حبس و کاملاً جذب پوست شود.
حمام بلغور جو دوسر نیز می‌تواند شفابخش باشد. حمام بلغور جو دوسر پوست را تسکین می‌دهد و به کاهش سوزش آن و بهطورکلی درمان آفتاب سوختگی کمک می‌کند. برای انجام این کار باید وان حمام را با سرد پر کنید و چند قاشق غذاخوری جوش شیرین و حدود یک فنجان جو را به آن اضافه نمایید.
درمان آفتاب‌سوختگی به کمک حمام بلغور جو دوسر
افزودن یک فنجان جو به حمام تحریکات پوست را تسکین می‌دهد و به پوست کمک می‌کند رطوبت طبیعی خود را حفظ کند. سعی کنید پوست خود را چه در حمام و چه پس از بیرون آمدن، نکشید. خودتان را با حوله خشک کنید اما پوست را مالش ندهید.
سوختگی شدید یا درجه دو و سه چیست و چه علائمی دارد؟
معمولاً افراد دچار سوختگی درجه یک می‌شوند. شخص باید زمان طولانی‌تری را در زیر نور آفتاب سپری کند تا به آفتاب‌سوختگی درجه‌دو یا درجه سه ناشی از نور خورشید دچار شود. این نوع آفتاب‌سوختگی‌ها نسبت به نوع اول جدی‌تر هستند. به‌منظور درمان آفتاب سوختگی درجه‌دو و درجه سه به مراقبت‌های بیشتری نیاز است.
برخلاف آفتاب‌سوختگی درجه یک که تنها به لایه اول پوست آسیب می‌رساند، در آفتاب‌سوختگی درجه‌دو، لایه دوم پوست نیز آسیب می‌بیند. در مناطقی از پوست که دچار آفتاب‌سوختگی درجه‌دو شده است، تاول نیز مشاهده می‌شود. لازم به ذکر است که آسیب ناشی از آفتاب‌سوختگی درجه سه از لایه دوم پوست نیز فراتر رفته و به چربی زیرپوست می‌رسد. این نوع آفتاب‌سوختگی ممکن اعصاب را از بین ببرد. ازاین‌رو، امکان دارد فردی که از این نوع آفتاب‌سوختگی رنج می‌برد، احساس درد نداشته باشد.
افراد اغلب برای درمان آفتاب سوختگی پوست صورت به‌سرعت اقدام می‌کنند. اما برخی از افراد که در سایر قسمت‌ها دچار آفتاب‌سوختگی درجه سه شده‌اند، به دلیل نداشتن احساس درد، درمان را پشت‌گوش می‌اندازند. اگر چنین اتفاقی برای شما در هرکدام از قسمت‌های بدنتان افتاد، دراسرع‌وقت نسبت به دریافت درمان اقدام کنید.
درمان آفتاب سوختگی درجه‌دو با کمک پزشک
کسی که از این نوع آفتاب‌سوختگی‌ها رنج می‌برد، در معرض خطر‌هایی قرار دارد که ممکن است سلامتی او را به میزان زیادی به خطر بیندازند. سوختگی درجه‌دو و سه کم‌آبی بدن، عفونت و سپسیس (عفونت خون) را به همراه دارند. پس اگر شما یا اطرافیان شما از آفتاب‌سوختگی درجه دوم یا سوم رنج می‌برید، نباید آن را در خانه درمان کنید. به این اتفاق همچون یک مورد اورژانسی نگاه کنید و برای درمان آفتاب سوختگی به پزشک مراجعه نمایید.
عوامل مؤثر در افزایش سرعت بهبود آفتاب‌سوختگی
مسلماً هر چه میزان سوختگی پوست شما بیشتر باشد، مدت‌زمان بیشتری طول می‌کشد که بدن شما پوست آسیب‌دیده را با پوستی جدید و سالم جایگزین کند. درصورتی‌که آفتاب‌سوختگی خفیف باشد، اغلب پس از سه تا پنج‌روز از بین می‌رود. اما اگر شدت آفتاب‌سوختگی زیاد باشد، ممکن است روند بهبود تا چندین هفته طول بکشد. به‌علاوه، تحقیقاتی در سال 2020، به‌منظور تعیین عوامل مؤثر بر سرعت بهبودی، صورت گرفت. نتایج این تحقیقات حاکی از آن بود که ژنتیک در تعیین سرعت درمان آفتاب سوختگی دخیل است. افزون بر این، عوامل دیگری مانند سن و سلامت کلی نیز نقش مهمی در بهبودی شما دارند.
شرایط و عادات سبک زندگی ممکن است سبب تضعیف سیستم ایمنی بدن شما و کاهش توانایی آن در بهبود آفتاب‌سوختگی بشوند. ازاین‌رو زمان بیشتری طول می‌کشد که آفتاب‌سوختگی کاملاً درمان شود. از این شرایط و عادات می‌توان به دیابت، سیگارکشیدن، سوءتغذیه، چاقی، استرس مزمن، بیماری شریانی، گردش خون ضعیف و سرکوب سیستم ایمنی اشاره کرد.
ازاین‌رو، کسانی که دارای چنین شرایط و عاداتی هستند، می‌بایست نه‌تنها عادات خود را ترک کنند و به بیماری‌ها خود رسیدگی کنند، بلکه باید نسبت به درمان آفتاب سوختگی بعد از شنا یا آفتاب‌سوختگی ناشی از هر شرایط دیگری اقدام کنند.
عوامل مؤثر در ایجاد آفتاب‌سوختگی
مهم‌ترین عاملی که شما را در خطر ابتلا به آفتاب‌سوختگی قرار می‌دهد، مدت زمانی است که در معرض نور خورشید قرار می‌گیرید و همین‌طور شدت تابش نور آن. هرچقدر که مدت زمانی بیشتری را در زیر نور خورشید بگذرانید، احتمال اینکه دچار آفتاب‌سوختگی شوید بیشتر است. همچنین، هرچه خورشید با شدت بیشتری بتابد، احتمال آسیب به پوست افزایش می‌یابد.
همان‌طور که می‌دانید، آفتاب‌سوختگی در اثر قرارگرفتن بیش از حد در معرض اشعه ماورای بنفش ایجاد می‌شود. هرچه مدت‌زمان بیشتری را در زیر اشعه‌ها ماورا بنفش یا بهطورکلی نور خورشید سپری کنید، احتمال اینکه به درمان آفتاب سوختگی نیازمند شوید، افزایش می‌یابد.
افرادی که دارای پوستی با رنگ تیره‌تر هستند، کمتر دچار آفتاب‌سوختگی می‌شوند. چراکه پوست آنها رنگ‌دانه ملانین بیشتری تولید می‌کند. رنگ‌دانه ملانین، از پوست در برابر اشعه ماورای بنفش محافظت کرده و مانع از آفتاب‌سوختگی می‌شود. اما افرادی که پوست روشن‌تری دارند، در مقایسه با کسانی که پوست تیره دارند، بیشتر به درمان آفتاب سوختگی و تیرگی پوست نیاز پیدا می‌کنند. چراکه آنها رنگ‌دانه ملانین کمتری در پوست خود دارند، بنابراین، سریع‌تر دچار آفتاب‌سوختگی می‌شوند.
بااین‌حال، افرادی که پوست تیره‌تری دارند همچنان باید از پوست خود در برابر نور خورشید محافظت کنند، زیرا ممکن است در اثر قرارگرفتن طولانی‌مدت در معرض نور خورشید، به سرطان پوست دچار شوند. علاوه بر این، عواملی هستند که ممکن است احتمال دچار شدن به آفتاب‌سوختگی را افزایش دهند.
عواملی که سبب افزایش احتمال آفتاب‌سوختگی می‌شوند
هر چه پوست کمتر پوشانیده شود و بیشتر در معرض آفتاب قرار گیرد، احتمال آسیب به پوست بالا می‌رود. به‌عنوان‌مثال، برنزه شدن در ساحل یا شناکردن با مایو بیشتر از راه‌رفتن در خیابان با لباس آستین بلند منجر به آفتاب‌سوختگی می‌شود. درنتیجه احتمال اینکه نیاز به درمان آفتاب سوختگی دریا داشته باشید، افزایش پیدا می‌کند. به‌خاطر داشته باشید که فرقی نمی‌کند هوا آفتابی باشد و یا ابری. درهرصورت، ممکن است دچار آفتاب‌سوختگی شوید. حتی در زمستان نیز این امکان وجود دارد.
افزون بر این، اگر بین ساعت 10 صبح تا 4 بعد از خانه خارج شوید، احتمال اینکه پوست شما آسیب ببیند، بیشتر می‌شود. چراکه در فاصله زمانی، نور خورشید شدت زیادی دارد. مصرف برخی از داروها همچون دیورتیک‌ها، داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی، رتینوئیدها و خار مریم، احتمال آسیب به پوست را افزایش داده و شما را وادار به درمان آفتاب سوختگی می‌کنند. به‌علاوه اگر در ارتفاعات بالا قرار داشته باشید، ممکن است آفتاب‌سوختگی را تجربه نمایید. زیرا در ارتفاعات حفاظت جوی کمتری در برابر اشعه ماورای بنفش وجود دارد.
شایان‌ذکر است که هر چه بیشتر به خط استوا نزدیک می‌شویم، بیشتر در معرض اشعه ماورای بنفش قرار می‌گیریم. ازاین‌رو، اگر قصد سفر یا مهاجرت به نزدیکی یا خود خط استوا را دارید، مطمئن شوید که به‌خوبی از پوستتان مراقبت می‌کنید.
همان‌طور که می‌دانید، لایه اوزون از اشعه‌های مضر خورشید به میزان زیادی جلوگیری می‌کند. در برخی از مناطق زمین این لایه‌نازک یا سوراخ شده است. اگر شما نیز در چنین منطقه‌ای زندگی می‌کنید، مراقبت از پوست خود را جدی بگیرید. در غیر این صورت، به دنبال روش‌های درمان آفتاب سوختگی خواهید بود.
چه زمانی لازم است به پزشک مراجعه کنیم؟
پیش‌ازاین نیز اشاره کردیم که اگر آفتاب‌سوختگی شما خفیف باشد، احتمالاً خودبه‌خود بهبود می‌یابد. برای آفتاب‌سوختگی‌های خفیف نیازی به مراجعه به پزشک و استفاده از درمان‌های پزشکی نیست. بااین‌حال، اگر آفتاب‌سوختگی شما شدیدتر باشد، درجه‌دو یا حتی درجه سه، ممکن است نیاز به مراجعه به پزشک داشته باشید تا او شیوه درمان آفتاب سوختگی مناسبی را به شما معرفی کند. درصورتی‌که هر یک نشانه‌هایی را که ادامه بیان می‌شود، دارید، لازم است به پزشک مراجعه کنید.
- ناحیة آفتاب‌سوخته متورم و یا تاول‌هایی بر روی آن مشاهده شود،
- دچار تب یا لرز بشوید و یا احساس گرمای بیش از حد کنید،
- حالت تهوع به شما دست بدهد و یا استفراغ کنید،
- بدن شما دچار کم‌آبی باشد،
- دچار احساس سرگیجه، بیماری یا خستگی شدید،
- سردرد گرفتید،
- عضلات شما دچار گرفتگی شوند.
اگر نوزاد یا کودکی دارید که دچار آفتاب‌سوختگی شده است، نباید از این مسئله به‌سادگی عبور کنید. اگر سوختگی خفیف باشد، حتماً روش‌های درمان آفتاب سوختگی را دنبال کنید تا پوست آسیب‌دیده به‌خوبی بهبود یابد. درصورتی‌که کودک شما دچار آفتاب‌سوختگی شده باشد، اما خفیف نباشد و آسیب شدیدی به پوست رسیده باشد، مهم است که به دنبال درمان پزشکی باشید و از درمان‌های خانگی پرهیز کنید.
راهکارهایی برای جلوگیری از آفتاب‌سوختگی
پیشگیری بهتر از درمان است. این جمله را بارها شنیده‌ایم و می‌توانیم در تمامی وجوه زندگی خود از آن بهره ببریم. در نتیجه، بهتر است به‌جای اینکه در جستجوی روشی مطمئن برای بهبود سریع آفتاب‌سوختگی باشید، در وهله اول از ابتلا به آفتاب‌سوختگی جلوگیری کنید. مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) چندین راه را برای جلوگیری از آفتاب‌سوختگی پیشنهاد می‌دهند که شما را از درمان آفتاب سوختگی بی‌نیاز می‌کند. این روش‌ها را در ادامه بیان کرده‌ایم.
اگر مجبورید مدت زیادی در خارج خانه و در معرض نور خورشید سپری کنید، به دنبال سایه باشید. می‌توانید از قسمت‌هایی عبور کنید که سایه دارند. اگر ممکن است کار خود را به زیر سایه منتقل کنید. علاوه بر این، به‌همراه‌داشتن یک چتر می‌تواند سایه‌ای دائمی را برای شما فراهم آورد تا از آفتاب در امان بمانید. پوشیدن کلاه نیز از دیگر راه‌هایی است که می‌توانید به‌وسیله آن از صورت، گوش‌ها و گردن خود در برابر نور خورشید محافظت کنید. به‌خاطر داشته باشید که کلاهی با لبه پهن، بهترین انتخاب برای این کار است.
به‌علاوه، برای اینکه نیازی به درمان آفتاب سوختگی نداشته باشید، تا آنجا که می‌توانید در ساعت‌هایی از روز که خورشید با شدت زیادی می‌تابد، از خانه خارج نشوید. اشعه ماورای‌بنفشی که به زمین می‌تابد، در اواخر صبح و اوایل بعدازظهر، از ساعت 10 صبح تا 4 بعدازظهر، بیشترین شدت را دارد. عینک آفتابی نیز از دیگر وسایلی است که می‌توانید با آن به مقابله با آفتاب‌سوختگی بپردازید. عینک آفتابی از چشم‌های شما و پوست اطراف آنها در برابر اشعه ماورای بنفش محافظت می‌کند.
استفاده از ضدآفتاب و لباس UPF
تمام متخصصان پوست مکرراً به اهمیت ضدآفتاب اشاره می‌کنند. برای اینکه خود را از درمان آفتاب سوختگی بی‌نیاز کنید، حتی در روزهای ابری نیز از ضدآفتاب استفاده کنید. به یاد داشته باشید که ضدآفتاب شما باید حداقل SPF 15 داشته باشد. علاوه بر این، می‌بایست حداقل هر 2 ساعت یک‌بار، ضدآفتاب خود را تمدید کنید و مجدداً یک‌لایه از آن را بر روی پوستتان بمالید. ناگفته نماند که حتماً پیش از مصرف، تاریخ انقضای آن را بررسی نمایید.
لباس UPF نیز پوششی مناسب هستند که می‌توان با پوشیدن آن، پوست خود را از نور خورشید و در نتیجه از آفتاب‌سوختگی در امان نگه دارید. با لباس UPF دیگر نیازی به یافتن شیوه درمان آفتاب سوختگی مناسب نخواهید داشت چراکه آنها جلوی تابش نور خورشید به پوست شما را می‌گیرند.
معرفی محصول: کرم ضدآفتاب رنگی فاقد چربی +SPF50 شون
همان‌طور که پیش‌ازاین نیز اشاره کردیم، کرم ضدآفتاب نقش مهمی در جلوگیری از آفتاب‌سوختگی ایفا می‌کند. «کرم ضدآفتاب رنگی فاقد چربی +SPF50 شون» کاملاً طبیعی است. این کرم با این ترکیبات طبیعی و معدنی می‌تواند میزان چربی که از غدد چربی موجود در پوست شما ترشح می‌شود را تنظیم کند. در نتیجه، پوست شما چرب و براق نخواهد شد.
این کرم را می‌توانید در درمان آفتاب سوختگی مورد استفاده قرار دهید. «کرم ضدآفتاب رنگی فاقد چربی +SPF50 شون» مانع از قرمز شدن پوست در زیر نور خورشید می‌شود. مصرف این ضدآفتاب شون مقاومت پوست را در مقابل اشعه‌های مضری جون UVA و UVB تا پنجاه برابر افزایش می‌دهد. ازاین‌رو، این از پوست شما در مقابل سرطان پوست و انواع لک‌های پوستی به‌خوبی محافظت می‌کند.
سخن پایانی
در این مقاله آموختیم که آفتاب‌سوختگی به سه نوع متفاوت تقسیم‌بندی می‌شود. در آفتاب‌سوختگی درجه یک، پوست آسیب کمی دیده است و فرد می‌تواند آن را در خانه درمان کند. اما آفتاب‌سوختگی‌های درجه‌دو و درجه سه، آسیب شدیدتری به پوست وارد می‌کنند. درمان آفتاب سوختگی درجه‌دو و سه تنها باید با مشوت پزشک صورت گیرد. به‌کاربستن درمان‌های خانگی برای این نوع آفتاب‌سوختگی‌ها توصیه نمی‌شود.
برای آفتاب‌سوختگی درجه یک درمان‌های متفاوتی وجود دارد. برخی مواقع می‌توانید با استفاده از مواد یا داروهایی پوست را تسکین دهید. برخی اوقات کافی است عادت‌ها اشتباه را ترک کنیم و به‌جای آن رفتارهایی را انجام دهیم که بهبود آفتاب‌سوختگی کمک می‌کنند.